Մոսկվայից վերադառնալուց անմիջապես հետո, և ամենակարևորը՝ «Մեծ ջազ-2022» հեռուստատեսային մրցույթի արդյունքների հրապարակումից հետո, երկրորդ տեղը զբաղեցրած շեփորահար Տիգրան Հարությունյանը (որի մասին ավելի վաղ գրել էինք. հեղինակի գրառում) շարունակեց իր առօրյան, նոսրացված մամուլի, հեռուստատեսության և ռադիոյի հարցազրույցով։ Եվ, վերջապես, հերթը հասավ մեզ, և մենք որոշեցինք նրա հետ ավելի մանրամասն խոսել, և ամենակարևորը երաժշտության մասին:
A.J. – Ինչո՞ւ հենց շեփոր։
Տ.Հ. – Երաժշտության մասին առաջին անգամ լրջորեն մտածեցի հորս մահից անմիջապես հետո (Աշոտ Հարությունյանը հիանալի տրոմբոնահար էր, լավագույն ջազ խմբերի անդամ՝ Armenian Navy Band, Katuner․ հեղինակի գրառում)։ Հորս ընկերն ու գործընկեր Արմեն Հյուսնունցն ինձ խորհուրդ տվեց փողային գործիքներից ընտրել՝ շեփոր, տրոմբոն, սաքսոֆոն։ Ընտանիքը թեքվեց դեպի տրոմբոնը։ Նախ՝ ի հիշատակ հորս, երկրորդ՝ այն պատճառով, որ այս գործիքը տանն էր, ինչը անկարևոր չէր։ Բայց երկար մտածելուց հետո հասկացա, որ շեփորի ձայնը դեռ ամենամոտն է ինձ։ Ընդունվեցի երաժշտական դպրոց, ավարտելուց հետո՝ կոնսերվատորիա։ Իսկ բանակից հետո սկսեցի, կարելի է ասել, անմիջապես՝ մասնագիտական գործունեություն։
A.J. – Սովորել ես որպես դասական երաժիշտ։ Ինչպե՞ս եկավ ջազը քեզ մոտ:
Տ.Հ. – Երաժշտական դպրոցում մանկական ջազ նվագախումբ կար, ես դարձա դրա անդամ՝ դեռ ամբողջությամբ չհասկանալով, թե ինչ է ջազը։ Հետո սկսեցի հաճախել Հայաստանի պետական ջազ նվագախմբի փորձերին, լսել, լսել։ Եվ այս ամբողջ ընթացքում երազում էի, որ մի օր կնվագեմ այս նվագախմբում։ Երբ դեռ սովորում էի կոնսերվատորիայում, Արմեն Հյուսնունցն այս ամբողջ ընթացքում հետևում էր ինձ և եկավ այն պահը, երբ նա ինձ հրավիրեց նվագախումբ։ Բացի այդ, ես մի որոշ ժամանակ ջեմ-սեշն էի նվագում ակումբներում տարբեր խմբերի հետ: Հիմա ես պետական ջազի մշտական անդամ եմ։ Ես նվագախմբի հետ արդեն հյուրախաղերի եմ եղել Մոսկվայում, Ռոստովում, Սոչիում, Լիտվայում, մասնակցել եմ միջազգային փառատոնի Ռուսաստանում։
A.J. – Որքան գիտեմ, բացի ջազից, պետական սիմֆոնիկ նվագախմբում նվագում ես նաև դասական երաժշտություն։ Ինչպե՞ս է այս ամենը տեղավորվում քո ստեղծագործական գրաֆիկում:
Տ.Հ. – Իմ ամենօրյա գրաֆիկը մոտավորապես այսպիսին է. առավոտյան ես փորձի եմ պետական ջազում, ցերեկը սիմֆոնիկում, իսկ երեկոյան համերգներ ակումբներում:
A.J. – Իսկ ինչպե՞ս ես անցնում մի ժանրից մյուսը, արդյո՞ք մեկը մյուսին չի խանգառում։
Տ.Հ. – Դժվար է, իհարկե, համատեղելը։ Ավելին, դասական երաժշտությունը պահանջում է խստորեն պահպանել գրածը, դիրիժորի ցուցումները։ Բայց ջազը դրանից ոչինչ չունի: Կատարողական ոճի մոտեցումները տարբեր են. Երբեմն տարբերություն կա ձայնի արտադրության մեջ: Բայց, կարծես թե, առայժմ համակցված է ստացվում։ Մանավանդ որ այստեղ միայն ես չեմ։ Մենք պարզապես ֆիզիկապես չունենք բավարար երաժիշտներ բոլոր նվագախմբերի համար։ Երաժիշտները շատ լավն են, բայց քիչ են։ Այսպիսով, դուք պետք է վազեք մի ժանրից մյուսը:
A.J. – Դե, հարցի շարունակությունը. Իսկ ինչպե՞ս եք գրեթե բոլորդ մի երեկո նվագում մի բոպ կազմով, մյուս երեկո մեկ այլ կազմով, ասենք, ջազ-ռոք: Չէ որ տարբեր են և ոճը, և ձևը, և, ի վերջո, տրամադրությունը:
Տ.Հ. – Նման բան կա. Դե, նախ բացատրությունը նույնն է, ինչ նախորդ հարցին՝ երաժիշտների թիվը։ Եվ բացի այդ, կա նաեւ ժամանակի, ճաշակի, տրամադրության հարց։ Իսկ գուցե փաստն այն է, որ ժամանակները փոխվել են, կյանքի ռիթմն է փոխվել, կազմակերպվող իրադարձությունները շատացել են։ Խոսակցությունների ու քննարկումների, որոշ ընդհանուր նոր գաղափարների մշակման ժամանակ գրեթե չկա։ Դրա համար էլ պարզվում է, որ ինչ-որ մեկն ինչ-որ բան է առաջարկել, առցանց կարծիքներ են փոխանակել, գրառումներ ստացել, ներկայացումից մի քանի ժամ առաջ հավաքվել ու անմիջապես նվագել։ Նույն պատճառով այսօր շատ ավելի քիչ են կայացած խմբերը, հիմնականում այս, այսպես կոչված, «նախագծերը»: Հավաքվեցինք, նվագեցինք ու ցրվեցինք մինչև հաջորդ անգամ, գուցե այլ ձևաչափով։ Իսկ ինչ վերաբերում է ճաշակին ու նախասիրություններին, ինքս ինձ կարող եմ ասել, որ ես Քլիֆորդ Բրաունի երկրպագուն եմ, սկսել եմ ջազ լսել ու նվագել բիբոպից։ Բայց աստիճանաբար, և հատկապես մրցույթից հետո, որտեղ ես պետք է նվագեի Breaker Brothers-ի ջազ-ռոք ստեղծագործությունը, և որն ինձ շատ դուր եկավ, ես վերանայեցի իմ վերաբերմունքը ոճերին։ Իսկ հիմա ուզում եմ ավելի շատ ուշադրություն դարձնել ժամանակակից ջազին՝ ջազ-ռոք, ֆյուժն։ Կարծում եմ, որ հիմա լրջորեն կզբաղվեմ այս ուղություններով։
A.J. – Դե, հիմա անդրադառնանք մրցույթին։
Տ.Հ. – Ամեն ինչ սկսվեց նրանից, որ մեր Վահագն Հայրապետյանը մեզ հայտնեց այս հնարավորության մասին, մենք դիմումներ, կենսագրություններ ուղարկեցինք ու երեքս էլ անցանք (շեփորահար Դանիել Մելքոնյանը և կիթառահար Նիկ Տեր-Հովհաննիսյանը): ԱՊՀ երկրներից 100-ից ավելի հայտ է ներկայացվել, առցանց ընտրության արգելքը հաղթահարել են 16 երաժիշտներ։ Ամեն ինչ լավ էր կազմակերպված։ Մեզ տանում ու բերում էին հատուկ ավտոբուսով, քանի որ նկարահանումներն արվում էին «Մոսֆիլմում», մեզ կերակրում էին, խնամում, ռեժիսյոր, դիզայներներ, ոճաբան, ամեն ինչ ամենաբարձր մակարդակի վրա էր։ Ստեղծագործությունների ընտրության և փորձերի համար անձամբ է հոգացել շեփորահար և խմբի ղեկավար Պյոտր Վոստոկովը։ Բոլոր գործիքավորումները օրիգինալ էին: Ժյուրիի անդամները՝ Իգոր Բուտմանը, Վադիմ Էյլենկրիգը, Նիկոլայ Կուզնեցովը և այլք եկել էին միայն հյուրախաղերի։ Մենք նրանց նախկինում չենք տեսել: Մրցույթ էր, թե, այնուամենայնիվ, նախապես բեմադրված շոու, դժվարանում եմ ասել։ Ես նվագեցի հիանալի նվագախմբի հետ, վարպետներից շատ օգտակար խորհուրդներ լսեցի, հանդիպեցի հիանալի տղաների։ Ընդհանուր առմամբ, ես շատ գոհ եմ այն ամենից, ինչ տեղի ունեցավ, դա մեծ փորձ էր:
Comments